Het belangrijkste om te onthouden
De Wet Bibob is een preventief instrument om de integriteit van de overheid te beschermen. Overheden kunnen in het kader van een subsidie of aanbesteding de achtergrond van de aanvrager – of ontvanger en diens zakelijke omgeving onderzoeken. Door het toepassen van de Wet Bibob wordt voorkomen dat bestuursorganen ongewild criminele activiteiten faciliteren.
Subsidies zijn in de wet in het bijzonder in artikel 6. van de wet Bibob geregeld. De weigerings- en intrekkingsgronden staan in artikel 3 van de wet Bibob. De Wet Bibob wordt vooral toegepast door gemeenten. De gemeenten bepalen zelf of een Bibob-procedure nodig is en stellen daar ook zelf de criteria voor op. Gevolg is dat de criteria verschillen per gemeente. In de praktijk hanteren grote steden strengere criteria dan minder risicovolle gemeenten. Naast een eigen onderzoek, heeft de gemeente de mogelijkheid om een integriteitsonderzoek te laten doen door het landelijke Bureau Bibob.
Je kunt de tekst van de Wet Bibob nalezen op wetten.overheid.nl.
Veel gestelde vragen
Het overgrote deel van vrijwilligersorganisaties en vrijwilligers vindt hieronder de informatie waarnaar zij op zoek zijn. Staat de door jou gezochte informatie er niet bij? Stel je vraag op het Open Forum van het Platform Vrijwillige Inzet.
Consequenties voor subsidieaanvragers
Voor subsidieaanvragers kan de wet Bibob een aantal consequenties hebben. Zo zullen zij meer vragen moeten beantwoorden, wanneer ze voor een bepaalde subsidie een aanvraag indienen bij een gemeente of andere overheidsinstelling. Iedere subsidieaanvrager kan worden geconfronteerd met een integriteitsonderzoek als de subsidiegever daar aanleiding toe ziet. Het subsidieverstrekkende bestuursorgaan beslist op basis van feiten en omstandigheden zelf of een dergelijk onderzoek (of een verdiept onderzoek via het bureau Bibob) noodzakelijk is. Een dergelijk onderzoek kost tijd. Als wordt gekozen voor een onderzoek via het bureau Bibob dan kan de onderzoekstijd worden verlengd. Met als gevolg verlenging van de subsidieaanvraag.
Landelijk Bureau Bibob
De gemeente mag slechts zeer beperkt beschikken over gegevens uit zogenaamde gesloten gegevensbronnen van bijvoorbeeld de politie en de belastingdienst, omdat dit privacygevoelige informatie is. Daarom is er een landelijk Bureau Bibob opgericht dat wél toegang heeft tot deze vertrouwelijke informatie. Het bureau valt onder het Ministerie van Justitie. De gemeente kan het bureau advies vragen als er twijfel bestaat over de integriteit van de aanvrager. Het Bureau Bibob verricht dan een onderzoek naar de integriteit van de subsidieaanvrager/ontvanger en andere bij de subsidie betrokken natuurlijke personen en/of rechtspersonen. Het Bureau Bibob rondt het advies in principe binnen een termijn van vier weken af. Het advies van het Bureau Bibob kent drie mogelijke uitkomsten:
- ’Ernstig risico’ voor misbruik met de subsidie;
- ’Mindere mate van risico’ voor misbruik met de subsidie en;
- ’Geen risico’ voor misbruik met de subsidie.
Afronding onderzoek
Het Bibo-advies is niet bindend, de gemeente mag dus ook afwijken van het advies. In het algemeen zal een bestuursorgaan het advies van Bureau Bibob wel opvolgen. Tegen de uiteindelijke beslissing van het bestuursorgaan staat bezwaar en beroep open, conform de Algemene wet bestuursrecht.
Meer informatie vind je in de brochure (pdf) en de handleiding (pdf) van het Bureau Bibob.