ANBI / SBBI

In Nederland zijn er meer dan 40.000 algemeen nut beogende instellingen (ANBI's). Daarnaast zijn er ook sociaal belang behartigende instellingen (SBBI's). Beide statussen brengen fiscale voordelen met zich mee en worden toegekend door de Belastingdienst.

In dit artikel bespreken we de kenmerken, voordelen en verplichtingen van ANBI's en SBBI's.

Wat is een ANBI?

Een ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) is een organisatie die zich voor minstens 90% inzet voor het algemeen nut. Dit kunnen culturele instellingen, goede doelen, onderwijsinstellingen of organisaties op het gebied van zorg en natuur zijn. De ANBI-status biedt onder andere vrijstellingen van schenk- en erfbelasting en belastingaftrek voor donateurs.

Voorwaarden voor ANBI-status

Om in aanmerking te komen voor de ANBI-status, moet een organisatie voldoen aan de volgende eisen:

  • Algemeen belang: Minstens 90% van de activiteiten moet gericht zijn op het algemeen nut.
  • Geen winstoogmerk: De instelling mag geen winst nastreven.
  • Beperkt vermogen: Vermogen mag alleen worden aangehouden voor de continuïteit van de werkzaamheden (anti-oppotcriterium).
  • Transparantie: ANBI’s moeten jaarlijks een beleidsplan, financiële verantwoording en bestuursgegevens openbaar maken.
  • Bestuurlijke beloning: Bestuursleden mogen geen persoonlijke voordelen genieten van het vermogen van de instelling.
  • Liquidatiebepaling: Bij ontbinding moet een batig liquidatiesaldo worden besteed aan een ANBI met een vergelijkbare doelstelling.

Daarnaast bestaat er een culturele ANBI-status, waarbij organisaties op cultureel gebied extra belastingvoordelen voor donateurs kunnen verkrijgen.

Wat is een SBBI?

Een SBBI (Sociaal Belang Behartigende Instelling) is een organisatie die zich richt op het verbeteren van de sociale cohesie, sport of hobbybeoefening. Denk aan sportverenigingen, buurtverenigingen en muziekverenigingen. SBBI’s hoeven geen uitgebreide financiële gegevens openbaar te maken en hebben minder verplichtingen dan ANBI’s.

Voorwaarden voor SBBI-status

  • Sociaal belang: De instelling moet zich richten op sociale samenhang, sport of hobbybeoefening.
  • Beperkte beloning: Bestuurders mogen geen vergoeding ontvangen, behalve voor gemaakte kosten.
  • Geen schenk- en erfbelasting: Een SBBI hoeft geen aangifte schenk- en erfbelasting te doen bij het verkrijgen van een schenking of erfenis.

Daarnaast bestaat er een steunstichting SBBI, een stichting die speciaal is opgericht om geld in te zamelen voor een jubileum van een SBBI op het gebied van sport en muziek.

Rol van de Belastingdienst

De Belastingdienst beoordeelt aanvragen voor de ANBI-status op basis van de statuten, het beleidsplan en de activiteiten. De status wordt alleen verleend als een instelling voldoet aan de gestelde eisen. Een ANBI wordt periodiek gecontroleerd en moet blijven voldoen aan de transparantie-eisen en bestedingsvoorwaarden. Voor SBBI’s is geen officiële aanvraagprocedure nodig, maar de Belastingdienst toetst op basis van de statuten en activiteiten.

Bij niet-naleving van de voorwaarden krijgt een instelling meestal eerst de kans om aan de verplichtingen te voldoen voordat er zwaardere maatregelen worden genomen, zoals het intrekken van de status.

Samenvatting

Bestuurders en vrijwilligers van stichtingen en verenigingen moeten zich bewust zijn van de regels en verplichtingen die gelden voor ANBI’s en SBBI’s. Door te voldoen aan de wettelijke eisen en transparant te zijn in hun activiteiten, kunnen deze instellingen profiteren van fiscale voordelen en bijdragen aan het algemeen of sociaal nut.

Advies

Stichtingen en verenigingen moeten vooral letten op naleving van de publicatieplicht, de focus op het algemeen nut en het vermijden van activiteiten die de ANBI- of SBBI-status in gevaar kunnen brengen. Transparantie en integriteit zijn cruciaal voor het behoud van deze fiscale voordelen.