De succesfactor: betrokkenheid
‘Betrokkenheid’ is het grote en magische toverwoord. Want wat blijkt uit een onderzoek naar de vitaliteit van vrijwilligersorganisaties in Eindhoven (2019, Eindhoven Doet)?
De grootste succesfactor van organisaties met voldoende vrijwilligers is betrokkenheid.
Het lijkt de graal van vrijwilligersorganisaties.
Kokend water
Echter, ik zal maar direct met de deur in huis vallen, betrokkenheid is niet dé oplossing, net zo min als veel leden of veel sponsorgeld oplossingen zijn.
Het zijn resultaten van krachtig besturen, bestuurlijke vernieuwing en bestuurlijke stuurmanskunst.
Kokend water is geen oplossing is, betrokkenheid ook niet.
Eerst moet je wat doen, om kokend water als resultaat te krijgen.
Om kokend water te verkrijgen zet je het gas of de waterkoker aan.
‘Wat moet je nu doen als bestuurder om betrokkenheid te verkrijgen en te vergroten?
Daar ga ik je in dit blog bij helpen.
Oefening
Om aan betrokkenheid te werken maak ik gebruik van de volgende oefening.
De oefening bestaat uit drie stappen. Je kunt gewoon direct meedoen terwijl je leest.
Na uitleg van de oefening zal ik voorbeelden en antwoorden geven die ik ervaren en gehoord heb.
Stap 1: Hoe wil jij zelf behandeld worden?
Beantwoord de vragen:
· Wat moet een ander doen om jouw betrokkenheid te vergroten?
· Wat moet de ander doen om jouw motivatie te verhogen?
De hamvraag is dus: ‘Wat moet de ander doen daarvoor?
Schrijf dat maar eens op. Kort, met behulp van een aantal werkwoorden.
Stap 2: Wat doe je zelf?
Als de antwoorden op stap 1 zijn gegeven, is de vraag: ‘In hoeverre voer je als bestuurder zelf uit wat je van anderen verwacht? Alles, deels, of weinig ervan?
Want wat voor jou motiverend werkt kun je zelf zo toepassen in contact met anderen om hen te motiveren in betrokkenheid.
Stap 3: De vertaling naar een actie.
Hoe vertaal je de antwoorden die je bij stap 1 hebt gemaakt naar de praktijk van morgen? Aan welke activiteit of actie ga je dat koppelen?
In deze stap vertaal je je voornemen in een actie: ‘Wat ga je morgen doen?’
Antwoorden uit de praktijk
De bovenstaande oefening doe ik vaak met bestuurders tijdens advieswerk, workshops en inspiratie-sessies.
Hieronder een samenvatting van veel gehoorde antwoorden.
Op stap 1 komen de volgende werkenwoorden:
- luisteren
- interesse tonen en betrekken
- vragen stellen
- samenwerken
- helder en open communiceren; kwetsbaar durven zijn
- doelen stellen
- besluiten nemen; helder en doordacht
- ruimte en verantwoordelijkheid geven
- oplossingen bieden; geen problemen aandragen
- onderbouwen en uitleggen als een initiatief niet wordt omarmd
Op zichzelf niet een zo verrassend rijtje. Maar op weg naar stap 2 ontstaat wel de verrassing als ik vraag: ‘In hoeverre pas je dit rijtje zelf toe als bestuurder? Dan wordt het vaak erg stil, lang stil.
Concluderend op stap 2 stel ik dat men hun ‘persoonlijke bestuurdershandboek om betrokkenheid te vergroten’ heeft gemaakt. Althans in houding en gedrag.
Een mooi voornemen tot zo ver. Dan komt de altijd cruciale stap: ‘Wat gaan we morgen doen? Wat gaat onze vereniging merken en zien van ons voornemen? Dat is stap 3. Het vertalen van je voornemen in een actie of activiteit voor de dag van morgen.
Praktijk voorbeelden betrokkenheid
De vertaling naar de praktijk is voor iedere vereniging, situatie en bestuur weer verschillend. Hieronder drie voorbeelden van stap 3 die ik recent hoorde en goed illustreren hoe je aan betrokkenheid werkt.
Direct bij de lurven
Ieder nieuw seizoen worden alle nieuwe leden en hun ouders ontvangen op zaterdag om 10.30, voordat de wedstrijden starten. De voorzitter van de sportvereniging heet ze van harte welkom, vertelt hoe de vereniging werkt en waar men terecht kan met vragen. Gastvrijheid en ontmoeten staat voorop. Voor de verenging zelf is de belangrijkste vraag van die ochtend: ‘Wie geeft zich op voor kleine klusjes en mini-opdrachten?’. Er is altijd een enorme response.
Rondje langs de velden
Bestuursleden van een voetbalvereniging lopen ieder weekend een rondje langs de velden tijdens de wedstrijden. Er wordt bijgepraat met bekenden en kennisgemaakt met onbekenden, lid of geen lid. De opdracht aan ieder bestuurslid is te vragen: ‘Wat leuk dat je er bent’ en nu we toch in gesprek zijn: ‘Er vallen je vast en zeker zaken op als je hier rondloopt. Heb je suggesties en wil je daarbij helpen?’
Dat levert kleine en grote bijdragen op. En sowieso komt men veel te weten over wat er leeft onder leden, supporters en bezoekers.
Iedereen doet mee
Op een ALV van een muziekvereniging vraagt het bestuur aan de leden mee te doen aan een inventarisatie van al het werk dat wordt uitgevoerd om te komen tot een herverdeling en dus verlichting van werk. Vele handen maken licht werk. Binnen de korste keren is er een hervedeling van werk en de betrokkenheid toegenomen.
Zoals je ziet in al deze voorbeelden gaat betrokkenheid over in contact komen, interesse tonen en durven vragen.
Veranderen start altijd met een kleine stap, de eerste stap, met een kleine vraag in dit geval.
Welke vraag? Dat is aan de creativiteit van de bestuurder.
Tot slot
Er zijn vast en zeker nog veel meer inspirende voorbeelden die je kent en of hebt ervaren.
Leuk om dat te delen in de commentaren.
verdere verdieping?
lees dan:
Hoe ga je om met een langspreker in je bestuur?
Van DOE- en BELEIDS-bestuur?
Over de auteur: Frank Hoes geeft workshops en inspiraties-sessies speciaal voor bestuurders, betrokken experts en professionals over ‘Krachtig Besturen en Bestuurlijke Vernieuwing’.