Van schoolklassen naar een breed publiek
‘In 2017 hebben mijn ouders het museum opgericht, met als doel om basisschoolklassen uit West-Friesland te ontvangen. Hun verwachting was om zo'n 50 klassen per jaar, via een interactief programma, meer te leren over geschiedenis en bewuste keuzes maken. Al snel kwamen er ook andere bezoekers die vroegen om een rondleiding. Daarom hebben we voor hen een interactief programma ontwikkeld, met escaperoom-achtige opdrachten. Inmiddels ontvangen we niet alleen schoolklassen en reguliere bezoekers, maar ook groepen zoals kinderfeestjes, vrijwilligersorganisaties en bedrijven.’
De veelzijdige inzet van jonge vrijwilligers
‘Er zijn veel praktische klussen in het museum. De ene jongere heeft meer verantwoordelijkheid dan de andere. Zo zijn er twee jongens die via hun maatschappelijke stage zijn binnengekomen en zich bezighouden met techniek. Andere jonge vrijwilligers helpen in de catering of bij het ontvangen van gasten. We hebben ook een ideeënbox waarin alle vrijwilligers hun suggesties kunnen inbrengen.
De inzet van jonge vrijwilligers zorgt niet alleen voor extra hulp, maar opent ook de ogen van bezoekers en collega’s: jongeren willen zich echt inzetten voor maatschappelijke organisaties. Ze brengen energie en nieuwe ideeën, terwijl oudere vrijwilligers hun ervaring en kennis kunnen delen.’
Wat jongeren bijdragen aan de sfeer
‘Jongeren brengen enthousiasme en spreken bezoekers op hun eigen manier aan, bijvoorbeeld aan de kassa. Dat kan heel verfrissend zijn. Oudere vrijwilligers zijn vaak formeler en informatiever. Van beide stijlen kunnen we leren. Jongeren hebben daarnaast vaak verrassend creatieve ideeën.’
De natuurlijke instroom van jongeren
‘Dat gaat eigenlijk heel vanzelf. Door de maatschappelijke stage ontvangen we jaarlijks zo’n 50 jongeren van de middelbare school in Medemblik. Wat helpt, is dat we al veel jonge medewerkers en vrijwilligers hebben. Voor jongeren is dat aantrekkelijker dan een omgeving met alleen volwassenen. We kunnen hen áltijd inzetten, want er is altijd iets te doen. Daarnaast hebben we regelmatig mbo-stagiaires. Soms vinden ze het hier zo leuk dat ze na hun stage blijven als vrijwilliger.’
Wat het museum aantrekkelijk maakt voor jongeren
‘We organiseren twee keer per jaar een barbecue of vrijwilligersavond, en we bieden trainingen en activiteiten aan om vrijwilligers betrokken te houden. Jongeren komen vooral voor de sfeer en de sociale contacten. Het maatschappelijke besef groeit vaak gaandeweg. In het begin draait het vooral om plezier maken, iets leren, en iets moois op hun cv zetten. Als ze het niet naar hun zin hebben met elkaar, dan blijven ze niet.’
‘Als jongeren het niet leuk hebben met elkaar, dan blijven ze niet’
De uitdagingen in het werken met jongeren
‘Soms hebben jongeren een kortere spanningsboog of maken ze fouten. Dat kan voor oudere vrijwilligers lastig zijn. Ze moeten soms leren geduld te hebben. Ik vind het belangrijk om beide groepen daarin te begeleiden. Jongeren hebben tijd nodig om te leren. Je moet accepteren dat niet alles meteen goed gaat en jongeren het vertrouwen geven om te groeien.’
Sleutels tot succesvolle integratie
‘Laat ze meelopen en veel leren. Goede communicatie is essentieel. Ik toon interesse in hun leefwereld en kijk goed naar wat zij leuk vinden om te doen. Jongeren moet je inzetten op hun kracht. Als ze vooral dingen moeten doen die ze niet leuk vinden, raak je ze kwijt. Blijf ze uitdagen en betrekken.’
Jongeren behouden door flexibiliteit en begeleiding
‘Blijf het gesprek voeren. School is vaak de reden dat jongeren minder tijd hebben. We zijn daar flexibel in: ze hoeven geen vaste dagen te komen. Als ze een paar maanden geen tijd hebben, is dat geen probleem. Als de band maar blijft. Soms blijven stagiaires hangen als vrijwilliger omdat ze het werk gaan missen. Maar daar moet je ze soms actief bewust van maken.
Tijd investeren in begeleiding is essentieel. Jonge vrijwilligers missen ervaring en hebben uitleg nodig. Dat gaat soms een paar keer mis, en dat is oké. Goede begeleiding maakt dat jongeren enthousiast blijven. We hebben geleerd dat ze niet vanzelf initiatief nemen. Bijvoorbeeld: een oud-collega liet stagiaires zich zelf inschrijven via WhatsApp, maar ze stelden dit uit. Je moet daar echt actief bij ondersteunen.’
'Zorg dat je jongeren betrokken houdt bij je organisatie’
Verdere plannen voor het betrekken van jongeren
‘Ik wil meer begeleiding bieden via buddy’s en evaluatiegesprekken invoeren waarin we bespreken hoe het gaat en wat ze willen leren. Ook wil ik extra trainingen aanbieden, zoals gastvrijheidstrainingen. We groeien enorm en bouwen nog steeds aan een stevig fundament.’