2020 was een jaar om (nooit) te vergeten.
Het jaar waarin Corona niet alleen maar een biertje was, Positief niet alleen maar positief, Isolatie niet alleen iets was voor tussen de spouwmuren, de Jonge niet meer alleen met kaas geassocieerd werd en mondkapjes niet meer alleen bij doe-het-zelven nodig bleken.
Maar 2020 was ook het jaar waarin Nederland massaal voor elkaar klaar stond. Coronahulpinitiatieven verspreidden zich bijna sneller dan het virus, de pers sloot alle hartverwarmende acties in haar hart, nog nooit was de bereidheid om elkaar te helpen zo zichtbaar.
Dat deed ontzettend interessante dingen met zowel de hulpbehoefte als de behoefte om te helpen. Tijd dus voor een 'onderzoekje' hoe Nederland er nu op vrijwillige inzet voorstaat. 14.000 vrijwilligers, maatschappelijke organisaties en hulpvragers beantwoorden ons onderzoek en samen met de enige echte vrijwilligersprofessor van Nederland: prof. dr. Lucas Meijs trokken we conclusies.
Het volledige Trendrapport vrijwillige inzet 2021 in e-book vorm download je hier (=gratis dus waarom zou je het niet doen ;-)). Hierin zetten we alle ontwikkelingen van het afgelopen jaar op een rijtje (hallo virtueel vrijwilligen!) en kijken we vooruit naar de trends voor 2021. Met uiteraard ook weer veel praktische tips en handvatten hoe je hier op in kunt spelen om zoveel mogelijk vrijwilligers te werven/ mensen te helpen.
De belangrijkste trends en inzichten voor 2021
Het hele Trendrapport is een E-book van zo'n 25 pagina's dus zoek je meer details, context én praktische uitleg dan weet je wat je moet doen. Maar als korte samenvatting én teaser bij deze de belangrijke trends en inzichten:
-
Coronahulp: behoefte aan kletsers en klussers
In de 2e lockdown zagen we dubbel zoveel vragen van particulieren als normaal. Organisaties lijken nog steeds te worstelen met de corona (on)mogelijkheden en plaatsen dus juist iets minder vragen.
De meest benodigde vormen van coronahulp blijken kletsmaatjes, hulp bij klusjes in huis en tuin en hulp van familie of vrienden te zijn. Opvallend is dat zij ‘slechts’ een 5.6 scoren op een schaal van 1 (zeker niet nodig) tot 10 (zeker wel nodig). Onze interpretatie is dat de behoefte aan kletsers en klussers ongeveer hetzelfde is als tijdens de eerste lockdown maar wel minder prangend.
Tenslotte valt het op dat het juist de jongere doelgroepen zijn die aangeven meer hulp nodig te hebben. Mogelijk omdat voor hen het toekomstperspectief het minst gunstig is, of omdat er voor deze doelgroep de minste ondersteuning is?
-
Vrijwilligersvacatures worden in 2021 opener & uitnodigender
Maatschappelijke organisaties kunnen op verschillende manieren nieuwe vrijwilligers werven. Wij sloegen het plat en vatten het samen onder: open & uitnodigend of concreet & compleet. Beide hebben uiteraard zijn voor- en nadelen. Voor 2021 zien we een verschuiving naar open en uitnodigend: 36% zegt zo te willen gaan werven. 35% gaat een balans tussen de stijlen zoeken en 29% is van plan compleet en concreet te werven.
Fun fact: de maatschappelijke organisaties zijn het hierin helemaal met elkaar eens. Er zijn nauwelijks verschillen in leeftijd, dorp/stad of regio in Nederland.
-
Flexibiliteit (agenda, locatie, taken) wint aan terrein
Meer flexibiliteit in vrijwilligerswerk is iets wat prof. dr. Lucas Meijs al zeker 20 jaar hoort. Maar er volgt maar weinig actie op van maatschappelijke organisaties. Wellicht omdat er via de reguliere (inflexibele) activiteiten toch nog genoeg animo is?
In 2021 kan daar wel eens verandering in komen. De roep om meer flexibiliteit bij vrijwillige inzet lijkt steeds luider te klinken. Maar liefst 59% van de maatschappelijke organisaties herkent dit in de dagelijkse praktijk. 26% ziet dit een beetje terug en 15% ziet dit niet of nauwelijks terug.
Lukt het dan ook om het vrijwilligerswerk hierop aan te passen? Een stuk minder. 31% geeft aan dat het inpassen van flexibiliteit in het werk niet of nauwelijks lukt. 35% lukt het aardig tot heel goed en 33% van de maatschappelijke organisaties lukt het een beetje. In het trendrapport vind je een aantal methoden en ideeën hoe je hier zelf mee kunt starten.
-
Eenzaamheid wint ook aan terrein maar vrijwilligerswerk doen helpt
De belangrijkste reden om via onze platformen om hulp te vragen is 'omdat ik niemand heb om het aan te vragen'. Au. Ook groeide het aantal vragen over (sociale) eenzaamheid (wat op ons platform ‘gezelschap’ of ‘maatje’ heet). Het aandeel vragen in deze categorie is met 10% gegroeid ten opzichte van vorig jaar. In totaal zijn er ruim 7.000 vragen geplaatst en 54% daarvan gaat over eenzaamheid. Dubbel au.
Gelukkig ook nog positief nieuws: vrijwilligerswerk doen helpt. 89% van de mensen die dit deed, geeft aan dat ze zich hierdoor minder eenzaam voelen. Hier zien we wel een verschil dat samenhangt met de leeftijd van vrijwilligers: hoe ouder, hoe meer profijt, met uitzondering van de 70+’ers.
-
Jongeren willen de meeste impact maken in 2021
Goed nieuws: alle leeftijdsgroepen verwachten in 2021 meer te gaan vrijwilligen. Zélfs de 80+’ers die vorig jaar de enige groep was die minder verwachtte te doen. Maar het percentage per leeftijdsgroep dat verwacht méér te kunnen doen in 2021 vertoont een duidelijk verband: hoe jonger, hoe meer impact ‘ambitie’. In cijfers: 53% van de vrijwilligers tot 20 jaar denkt in 2021 meer te vrijwilligen versus 20% van de 80 plussers.
Alleen een kleine beer op de weg... het is voor iedereen lastig om je in te zetten nu. En al helemaal niet wat aansluit bij de behoefte van de nieuwe generatie (flexibiliteit, uitdaging, je eigen stempel erop kunnen drukken etc.). Als jij dit leest als maatschappelijke organisatie: grijp je kans om deze jongeren flexibiliteit te laten brengen!
-
11 dagen vrijwilligerswerk per vrijwilliger per jaar blijven onbenut
Geen trend, wel een inzicht waar ik even sprakeloos van werd. we vroegen vrijwilligers hoeveel extra dagen per jaar ze zich zouden willen inzetten als ze beter passend vrijwilligerswerk zouden vinden. Het gemiddelde komt uit op 22,7 dagdelen (ruim 11 dagen) per vrijwilliger per jaar! De potentie die dit biedt...
Verschillen tussen stad en dorp of regio’s bleken er nauwelijks te zijn. Op leeftijdsgebied uiteraard wel: vrijwilligers onder de 20 denken gemiddeld 17 dagdelen per jaar extra terwijl 50- tot 70-jarigen zo’n 26 dagdelen extra per jaar denken te kunnen geven.
-
Omdenken wordt populairder en levert win-win op
En als we het dan toch over potentie hebben: laten we de hulpvragers zelf niet vergeten. Want iedereen heeft een talent om iets goeds te doen. Ook als je een keer zelf hulp nodig hebt. Wat het nog interessanter maakt is de bevinding dat juist het hélpen van anderen jouw hulpvraag kan oplossen. Want helpen en vrijwilligerswerk geeft een goed gevoel, structuur, draagt bij aan je sociale netwerk en geeft zin aan het leven.
Over hoeveel potentie hebben we het dan? Veel, reken maar mee: 23% van de hulpvragers die vrijwilligerswerk deden, losten hiermee helemaal hun vraag op. Voor 33% van hen loste het de vraag deels op en voor 44% loste vrijwilligerswerk de vraag niet op. De omdenkpotentie is iets gegroeid, vorig jaar gaf 55% nog aan dat vrijwilligerswerk doen hun vraag niet oploste. Grofweg kunnen we dus zeggen dat 56% van diegenen die kunnen vrijwilligen, geen vrijwilliger meer nodig hebben én dus juist extra potentie leveren. Dat is 25% meer dan vorig jaar.
Over het onderzoek
In dit onderzoek combineerden we:
- een big data analyse over meer dan 350.000 platformactiviteiten met
- een grootschalig vrijwilligersonderzoek (13.926 respondenten)
... zodat we voor jou de beste trends en inzichten kunnen selecteren. Zo'n onderzoek doen we elk jaar om de nieuwste trends op het gebied van vrijwilligerswerk, vrijwillige inzet, zelfredzaamheid en eenzaamheid en uiteraard de rol van een online platform hierin te ontdekken.
Als je meer wil weten over dit onderzoek, dan kun je het het beste even downloaden. In de bijlage staat onze methodiek uitgelegd.
Downloaden
Mocht je het hierboven gemist hebben: het volledige Trendrapport vrijwillige inzet 2021 download je hier als e-book.
Voor reacties, feedback, tips en complimenten sta ik/staan we altijd open dus laat van je horen, ik kom graag in contact!
Veel leesplezier :-)