Tim Jongman is docent bij de afdeling ETM (Entrepreneurship Technology & Management) van de Universiteit Twente. Willem Joosten was in zijn werkzame leven o.a. wethouder en directeur van een waterschap. Beiden zijn zowel lokaal in de eigen gemeenschap, als regionaal actief in allerlei bewonersinitiatieven en beiden zijn zij bestuurslid van de “Coöperatie Twentse Noabers”.
De coöperatie Twentse Noabers is in 2017 opgericht. Gestart met 6 leden, voornamelijk wijkverenigingen zijn ze gegroeid naar nu 32 leden: allemaal laagdrempelige burgerinitiatieven in buurten en wijken op het gebied van zorg en welzijn, wonen, energie etc.
Al in 2019 werden de Twentse Noabers gevraagd door het zorgnetwerk “Twente Beter”. ‘Twente Beter’ is een netwerk dat in 2020 is gestart op initiatief van zorgverzekeraar Menzis en de twee ziekenhuizen in Twente. Het samenwerkingsverband kwam tot stand om gezamenlijk een regiovisie voor Twente op te stellen. Joosten vertelt: “Vanuit de zorg wilde men in gesprek met bewoners, maar men wist niet goed hoe. We hadden geluk dat we op het juiste moment in beeld waren en dat we regionaal georganiseerd zijn en met goede voorbeelden konden komen. Zij hebben ons gevraagd om mee te doen. ”Zij zagen het belang om de transitie naar inwoners te maken.
Jongman benoemt ook de verbondenheid van “Tukkers”. Twentenaren voelen zich allemaal tukker. Er is veel verbondenheid en cohesie in de regio. In 2019 wilde de zorg in Twente al onderzoeken hoe de zorg van de toekomst eruit zou zien en dat wilde men samen met burgers doen.
Nu schrijven de “Noabers” mee aan het IZA-regioplan voor Twente en vragen daarin, in begrijpelijke taal, aandacht voor bewoners en sterke gemeenschapskracht. Dat is de basis, aldus Joosten: “De oplossing voor de problemen in de zorg ligt bij inwoners, bij de mensen zelf in zorgzame buurten en wijken. Er is meer kennis te vinden buiten de muren van bestaande instituties dan daarbinnen. Daar moeten gemeenten en de zorgsector zich van bewust zijn en dat moeten ze faciliteren. We moeten de verbinding met inwoners herstellen.”
De zorgsector is blij met de inbreng van de “Noabers” en hebben hen ook gevraagd om aan te sluiten bij bredere overleggen met o.a. alle betrokken wethouders, zorgsector en het ontwikkelen van programma’s. De Twentse Noabers zijn helaas wel de enige vertegenwoordiging van inwoners en vrijwilligers aan de Twentse regiotafel vertellen Jongman en Joosten. De welzijnssector is bijvoorbeeld niet rechtstreeks betrokken maar wordt vertegenwoordigd door de aanwezige gemeenten. Vrijwilligersorganisaties praten helemaal niet mee. Van de 31 regio’s in Nederland zijn er voor zover zij weten ook maar vier waar inwoners echt meepraten: in Drenthe, Twente, Utrecht en de Peel.
Aandachtspunt in de regio Twente de komende tijd is de vertaling van het Regioplan Twente (GALA en IZA) naar de concrete uitvoeringsprogramma’s. Het betrekken van inwoners op wijk- en buurtniveau is hierbij van doorslaggevend belang. Maar ook de afstemming met “wat er al is” aan vrijwillige inzet in verenigingen en vrijwilligersorganisaties verdient aandacht. Daar maken de Twentse Noabers zich ook hard voor.
Om invloed uit te oefenen aan de beleidstafels moet je elkaar opzoeken, krachten bundelen en gezamenlijk je stem laten horen. Het is onmogelijk om alle organisaties en initiatieven afzonderlijk te betrekken. Twentse Noabers zoekt naar manieren om verbinding tot stand te brengen. Zo zijn er plannen voor regionale participatiehubs en hebben ze een subsidie ontvangen van ZonMW om meer bewoners te betrekken bij de ontwikkeling van plannen. Ze willen de dialoog voeren met inwoners over de transities en zien daarbij een belangrijke rol voor ontmoetingsplekken, dorpsondersteuners, ervaringsdeskundigen
Aansluiten bij wat er al is, niet dubbel organiseren en gebruik maken van de kennis en inzet van inwoners en vrijwillige energie die er al is zijn daarbij belangrijke uitgangspunten om de zorgzame samenleving te laten groeien.
