Boeken vormen een rode draad in haar eigen leven. Als kind las ze al alles wat los en vast zat; Pietje Bell was favoriet. Na school begon ze in het boekenvak. Eerst in een bibliotheek, waar ze alle bekende werkzaamheden deed. “Ik stond bij de uitleenbalie, gaf inlichtingen, deed administratieve taken en ook cataloguswerk, want in die tijd had de automatisering zijn intrede nog niet gedaan.” Later bekwaamde ze zich in het redactionele vak: teksten nalezen, indexen maken. Alweer een hele tijd runt ze haar eigen redactiebureau vanuit haar huis in Almere.

Ik kom als wildvreemde bij iemand thuis, maar heel snel ontstaat er een vertrouwelijke sfeer.

Liefde voor het boek

Naast haar werk heeft ze een poos vrijwilligerswerk in de mediatheek op de school van haar dochter gedaan. Toen dat stopte, zocht ze iets anders. “Mijn oog viel op een advertentie van Humanitas waarin schrijvers van levensboeken werden gevraagd. Dat leek me echt wat voor mij en dat bleek te kloppen!” Bij dit project van Humanitas gaan vrijwilligers in gesprek met mensen die hun leven opgetekend willen hebben. Een coördinator van het project koppelt auteurs en aanvragers aan elkaar en na een kennismaking begint het echte werk. “Ik kom meestal een keer of zeven bij mensen thuis. We praten ongeveer anderhalf uur. Om niks te vergeten, heb ik de dictafoon mee, zodat ik thuis kan naluisteren terwijl ik het uitwerk.” Carla leert haar geportretteerden erg goed kennen. “Ik vind het elke keer weer een verbazingwekkend proces. Ik kom als wildvreemde bij iemand thuis, maar heel snel ontstaat er een vertrouwelijke sfeer.”
Elk boek kost heel wat uurtjes tijd. “Met het uitwerken ben ik ongeveer een half jaar bezig. Ik schrijf er twee per jaar. Als mensen gestructureerd vertellen is uitwerken makkelijker dan wanneer mensen wat meer van de hak op de tak gaan. Het is hoe dan ook heel bevredigend werk, van begin tot eind schrijf je iemands verhaal op en ik doe het erg graag.” De liefde voor het boek maakt dat Carla al twaalf boeken heeft geschreven en er nog veel meer wil maken.

Feestje

Elk boek wordt zo’n twintig tot dertig keer gedrukt. “De geportretteerde regelt dat zelf. Soms zijn er hele feestjes omheen en dan is de familie uitgenodigd, een hele happening.” Over eer van je werk gesproken: de geschreven levensboeken zijn niet alleen van emotionele waarde voor de ontvanger, maar ook maatschappelijk en geschiedkundig interessant. Van veel levensboeken gaat een exemplaar richting het Meertens Instituut, waar alledaagse zaken omtrent de Nederlandse taal en cultuur gedocumenteerd worden. “De ene keer is het een dikke pil en de andere keer een dun boekje. Op de voorkant staat een mooie foto en de titel die meestal is bedacht door de geïnterviewde persoon zelf.” Zo zijn de levensboeken ‘Enkele reis Keulen-Amsterdam’, ‘Overal thuis’ en ‘Van de Liemers naar de Flevopolder’ uit de pen van Carla gekomen.

Reis met bagage

Soms maakt een levensverhaal veel indruk op haar. Enkele jaren terug sprak ze vele sessies met een Iraanse man die als vluchteling naar Nederland was gekomen. “Die meneer had veel meegemaakt. Als je oorlogsverhalen zo uit de eerste hand hoort, is dat heel indrukwekkend.  Het was iemand van mijn leeftijd en het schrijven van zijn verhaal hakte er bij mij wel in moet ik zeggen.” Gelukkig zijn de meeste verhalen luchtiger. “De details waarover mensen vertellen maken de verhalen interessant, persoonlijk.”
Recent ruimde ze haar boekenkast op en herlas boeken die ze al tijden niet meer in handen had gehad. Ook alle geschreven levensboeken hebben er een plek. Mocht ze ooit haar eigen levensboek ertussen zetten, hoe zou die dan heten? “Goh, een goede vraag… ik denk ‘Reis met bagage’. Als een heel voorlopige titel dan.” Natuurlijk! Want je weet maar nooit wat het leven nog meer brengt.