The International Association for Volunteer Effort is een wereldwijd netwerk van non-profitorganisaties, bedrijven, nationale vrijwilligerscentra en koplopers op het gebied van vrijwilligerswerk, met leden in zeventig landen in alle regio's van de wereld. Recent hebben ze een onderzoeksrapport (over de periode 2020/2021) gepresenteerd over vrijwilligerswerk door bedrijven. We kijken naar hun bevindingen.

Toename employee volunteering komende vijf jaar

In Nederland wordt veel vrijwilligerswerk gedaan: ongeveer 40% van de bevolking. Het gebeurt ook door bedrijven in de vorm van medewerkersvrijwilligerswerk. Bedrijven beginnen voorzichtig om zich ook te richten op het betrekken van een breder netwerk dan alleen de medewerkers zelf, zoals het netwerk om de mensen heen. Hoewel (medewerkers)vrijwilligerswerk er door culturele verschillen in elk Europees land anders uit ziet, is er wel een overeenkomst: de toenemende overtuiging dat vrijwilligers steeds meer nodig en belangrijk zijn. De verwachting is dan ook dat employee volunteering de komende vijf jaar nog meer zal toenemen. De grootste bedrijven lopen daarin voorop, maar ook middelgrote en kleine bedrijven worden daarin steeds actiever.
De coronapandemie, de oorlog in Oekraïne en toegenomen natuurrampen hebben ervoor gezorgd dat steeds meer mensen zien dat er genoeg te doen is om je voor in te zetten. Bedrijfsprogramma’s gericht op vrijwilligerswerk kunnen ervoor zorgen dat medewerkers de kans krijgen om te helpen. Er is bij bedrijven een groeiend besef gekomen dat vrijwillige inzet door medewerkers niet alleen goed is voor de maatschappij, maar ook voor het welzijn van de medewerkers zelf.

Creëren van langetermijnpartnerschappen

Omdat medewerkersvrijwilligerswerk in de VS al langere tijd een belangrijke rol speelt en ontwikkelingen die daar spelen ook regelmatig in Nederland terugkomen, zijn we wat dieper gedoken in de ontwikkelingen in Noord-Amerika die uit het onderzoek kwamen. In Noord-Amerika doet vrijwel elk bedrijf aan medewerkersvrijwilligerswerk. Het is geen toevoeging voor het bedrijf, maar simpelweg een vitaal onderdeel ervan. Voor jonge werknemers die net klaar zijn met hun studie is het normaal om ook via werk iets terug te doen voor de maatschappij. Medewerkersvrijwilligerswerk wordt minder transactioneel en er ligt een grotere nadruk op het creëren van langetermijnpartnerschappen die filantropie door een bedrijf combineren met medewerkersvrijwilligerswerk.

Aangezien het al lange tijd onderdeel is van het bedrijfsleven, zijn er bekende vormen die vaak terugkeren: traditioneel de handen uit de mouwen steken, skills-based (pro bono) vrijwilligerswerk, micro-volunteering, internationale inzet en bestuurswerk bij een non-profit-organisatie. Veel bedrijven hebben er speciale dagen of weken voor die helemaal in het teken staan van de inzet. Ook zijn er allerlei systemen in het leven geroepen om medewerkers te motiveren en waarderen, zoals paid time off (PTO) dagen, beloningen die geschonken kunnen worden aan het goede doel en ‘badges’ die mensen aan hun online profiel kunnen toevoegen.

Hoewel vrijwillige inzet door medewerkers al lang bestaat in Noord-Amerika, zien we steeds meer dat het geïntegreerd is in een corporate social responsibility (CSR) of environmental, social and governance (ESG) strategie. HR-programma’s gericht op een goede werk-privébalans en diversiteit en inclusie in het bedrijf vallen vaker samen met programma’s voor vrijwilligerswerk.

Trends op het vlak van management van medewerkersvrijwilligerwerk

Er zijn drie ontwikkelingen op het gebied van management te zien:

• Nu vrijwilligerswerk steeds belangrijker wordt binnen bedrijven is het steeds vaker ondergebracht bij, zoals hierboven gezegd bij ESG of CSR, maar uit het onderzoek blijkt ook dat het wordt ondergebracht bij HR en marketing en communicatie. Die verschillende achtergronden zijn belangrijk: met kennis van communicatie kunnen medewerkers beter gemotiveerd worden en de HR-kennis zorgt ervoor dat vrijwilligerswerk en de (persoonlijke) ontwikkeling van medewerkers hand in hand kunnen gaan.
• Vrijwilligerswerk door medewerkers is steeds meer een krachtig instrument aan het worden om leiderschap en andere kwaliteiten te bevorderen.
• Het betrekken van klanten en partners bij het vrijwilligerswerk. Dit zorgt voor binding met klanten, want mensen leren elkaar beter en op een andere manier kennen. Zeker medewerkers in een sales functie worden hier enthousiast van.

Digitaal vrijwilligerswerk groeit

Online vrijwilligerswerk of inzet op afstand is de afgelopen jaren toegenomen. Sommige bedrijven hadden al programma’s voor online vrijwilligerswerk, zoals Salesforce en Apple. Voor andere organisaties is het meer een uitdaging, omdat de infrastructuur om over te stappen naar online nog mist en soms is het simpelweg niet mogelijk om vrijwilligerswerk online te laten plaatsvinden.
Organisaties die maatschappelijke doelen combineren met technology, zoals matchingsplatforms voor mensen die iemand zoeken die hun taal spreekt en coachingsplatforms die studenten en professionals koppelen hebben een grote aanvoer van vrijwilligers gehad. Met name medewerkers van bedrijven die hun expertise willen inzetten. Bedrijven zijn enthousiast over digitaal vrijwilligerswerk, omdat het toegankelijk is en snel inzetbaar als er weer een crisis is.

Vormgeving van employee volunteering

Opvallend is dat uit het onderzoek blijkt dat een deel van de bedrijven hun medewerkersvrijwilligerswerk op een andere manier hebben ingericht. Vaak draait het nu om een bepaald thema. Hieraan zit vaak een goed omschreven verhaal, wordt de diepte ingegaan en zijn manieren bedacht om impact te meten. Het gekozen thema sluit vaak aan bij de business strategie en doelen van het bedrijf. De focus ligt op het bereiken van impact en inzetten van de medewerkers om dat te bereiken.
Een andere trend is de opkomst van de vrijwilligersdag (day of service). Tien jaar geleden kwam zo’n speciale dag nog amper voor. Zo’n ‘dag’ kan ook een week of maand zijn trouwens. Op zo’n moment is er vaak aandacht voor de goede doelen en hoe medewerkers daaraan kunnen bijdragen, ook op andere momenten in het jaar.

Skills-based vrijwilligerswerk is nog steeds groeiende. Dit type inzet is uitdagend, omdat het vaak om kleine groepen mensen of individuen gaat, er aandacht gaat naar details, meer kosten mee gemoeid zijn en externe begeleiding soms nodig is. Hoewel Skills-based vrijwilligerswerk misschien niet het hoogst aantal medewerkers op de been brengt, is het wel een heel impactvolle vorm.

Waardevolle netwerken

Als laatste concludeert het onderzoek dat er een aantal grote bedrijven zijn die hun kennis delen via bijeenkomsten en zelf onderzoeken doen. Voor managers die zich bezig (gaan) houden met medewerkersvrijwilligerswerk kan het handig zijn om in zulke netwerken te duiken.

Wil je ook tot zo’n netwerk toetreden en meer weten over zaken omtrent medewerkersvrijwilligerswerk? Neem dan contact met ons op. Ook interessant is de strategische toolkit van Good Busy met veel informatie over dit onderwerp. Lees hier de info of vraag de toolkit aan.

Je kunt je ook aanmelden voor de Good Busy nieuwsbrief en ons volgen op LinkedIn. Zo blijf je op de hoogte van de activiteiten van Good Busy en de trends en ontwikkelingen op het gebied van medewerkersvrijwilligerswerk.